-
Psikanalizde Yorumlama, Aktarım ve Psikanalistin Öznelliği Üzerine
Yorumlama işlevini gösterenin bakış noktasından ele alırsak, yorumlamanın amaçlarından birinin gerçekte ne olduğunu yansıtabiliriz. Lacan’a göre, yorumlama, gösterenlerin senkronizasyonunda bir şey açığa çıkarmalı ve böylece belirli bir “tercüme” (yani, diğer gösterenlerin üretimi) olasılığını üretmeli veya getirmelidir. Şöyle diyor Fink: ‘’ Dolayısıyla, kehanetvari konuşma olarak yorum, analizan tarafından tamamıyla anlaşılamayacak yorum anlamına gelmez; aksine, yorumun kendi…
-
Aşk ve Bilinçdışı Bilgi – II
Bu kısa metinde Freud’un makalesinden ünlü bir parçayı ele almaya çalışacağım: ‘’Güçlü bir bencillik hastalanmaya karşı bir korumadır ama son erimde hastalanmamak için sevmeye başlamamız gerekir ve eğer bir engellenme sonucu sevemezsek hastalanmamız kaçınılmazdır.‘’ – S. Freud, Narsisizm: Üzerine Bir Tanıtım Sürekli paylaşın ve sevmeye/aşka teşvik etmek amaçlı kullanılan bu sözü, gerçekten Freud, bu anlamda…
-
Psikanalizde Aktarım – I
Freud’un Aktarımla karşılaşması manidardır. Dora ile ilgili şunu diyor Freud: ‘’Aktarım beni afalattı…‘’. Freud, kendisine aktarımı “öğretmiş” sayılabilecek ve gelecek nesillere Dora adıyla aktarılan histerinin durumunu anlatırken kendini böyle ifade ediyor. Aktarım sürpriz bir etkiden kaynaklanıyor. Göreceli olarak “beklenmedik bir şekilde” ortaya çıkar. Aktarım, psikanalitik pratiğin temel kuralı olan serbest çağrışım yüzünden kendi kendini bu…
-
Peki Bu Neyin Suçluluğu?
Ülkede gerçekleşen her felaketten sonra kendini öznelere hissettiren bir suçluluk ortaya çıkıyor. Peki bu neyin suçluluğu? Sadece suçluluk da değil, depremden sonra insanların çoğunda baş gösteren duygulardan birisi de utanç. Hemen konuya bir ‘’açıklık’’ getirme çabası içinde, insanların kendilerini ‘’suçlamamasıyla’’ ilgili telkin ve bilgiler verildi. Bu getirilen açıklama aslında üst metne dair bir atıftı ve…
-
Semptom ve Fantazm İkiliğine Dair
Erken dönem Freud’da baktığımız zaman klasik psikiyatrinin fenomen yapılarına dair vakalarına bir açıklama getirdiğini görüyoruz. Lakin bu açıklamalara bakıldığında özellikle erken dönem Freud için semptom ve fantazma dair teorik bir çalışma kendini hissettirmeye başlıyor. Mesela 1893 tarihli, sevgili Şahin Ateş bu metni çevirmişti, ‘’Organik ve Histerik Motor Felçler Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma İçin Bazı Hususlar’’…
-
Psikanalizde İmgesel – Sembolik Duyuş
Batuhan Demir Bugün işleyeceğim konu, analitik seansta duyuşun ne türden önemli bir mesele olduğuyla ilgilidir. Seans içerisinde duyuşun yönü ilgili temel olarak bakacağımız noktalardan biri Bruce Fink’in Psikanalitik Tekniğin Temelleri isimli kitabında ele aldığı meseledir. Diğer bakacağımız nokta ise Lacan’ın Ecrits isimli eseri içerisinde bulunan yazılarıdır. Lacan Psikanalizin Yönü ve Gücünün ilkeleri yazısında analitik…
-
Psikanalitik Klinik Perspektifinden Anoreksiya
Klinik içinde tartışma yaratan Anoreksiya Nevroza’yı psikanaliz açısından yeni bir yapı olarak ele alınıp alınamayacağını tartışacağım. Bu yazımda Anoreksiya Nevroza’yı bir görüngü olarak yaklaşıp, yapılara göre konumlandırmaya çalışacağım. Öte yandan bu çalışmada yine klinik yapıları ayrı ayrı ele alıp, fallik bir meselenin mevcudiyeti ile namevcudiyetine bakarak bu görüngülerin nasıl şekillendiğini aktarmaya çalışacağım. Lacan, Freud’un…
-
Analizin Başında Talepkâr Bir Sessizlik
“Bilmezler yalnız yaşamayanlar,Nasıl korku verir sessizlik insana;İnsan nasıl konuşur kendisiyle;Nasıl koşar aynalara,Bir cana hasret,Bilmezler. “ Orhan Veli Kanık Konuşma pratiğine dayanan, analitik durum içerisinde yapısal arka planda hareket eden, kendisini bir olay olarak dayatan bir şey vardır: sessizlik. Psikanalizin kendi deneyimi içinde çeşitli sessizlik dereceleri olduğunu ve analiz sırasında analizanın kendi sessizliğini ve analistin sessizliğiyle olan ilişkilerini…
-
Aşk ve Bilinçdışı Bilgi – I
Freud ve Lacan çalışmalarında yalnızca aşk ve partnerler arasındaki karmaşık ilişkiyi aydınlatmakla kalmadı, aynı zamanda Freud ve Lacan’ın keskin müdahaleleri de aşk hakkında bize bazı önemli açıklamalar verdi. Zamanımızın kapitalist söylemi ve Babanın Adı’nın zayıflamasıyla, narsisizmin eşi görülmemiş yükselişi, aşkı daha da karmaşık hale getirdi ve mevcut kültürel zamanımızın sahnesini hazırladı. Burada iki durum var;…
-
Lacan’da Aktarımın Üç Ötekisi
Lacan, her biri aktarımda faaliyet gösteren ve kendi özel keyif türünü vaat eden üç temel Öteki türü tanımlar. Birinci olarak, İmgesel öteki; temelde öteki bir kişidir, bir eşittir (arkadaş, meslektaş, rakip, düşman), ve kişinin İmgesel bir ötekinden aldığı keyif, narsisistik projeksiyonun yanı sıra rekabet, saldırganlık ve nefretin keyfini içerir. İkinci olarak Sembolik Öteki; bir otorite…